سیستم اعلام حریق متعارف یا کانونشنال (CONVENTIONAL)

سیستم اعلام حریق متعارف یا کانونشنال (Conventional)، یکی از قدیمی‌ترین سیستم‌های اعلام حریق است. سیستم اعلام حریق متعارف از یک یا چند زون تشکیل شده است. اگر چه این سیستم از گذشته تا به امروز تغییرات شایانی نداشته است اما هنوز هم در برخی از پروژه‌های ساختمانی با مساحت کم مانند مدارس کوچک، فروشگاه‌ها، رستوران‌ها و آپارتمان‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد.

در سیستم اعلام حریق متعارف ساختمان مورد نظر را به چند ناحیه (زون) تقسیم‌بندی می‌کنند و هر زون به صورت جداگانه نام‌گذاری می‌شود. سیستم اعلام حریق متعارف در مقیاس های کوچک ولی مقاوم ساخته می‌شوند تا بتوانند کاربردی باشند. تجهیزات مورد استفاده در سیستم اعلام حریق متعارف چون دتکتورها، شستی‌ها،آژیر و ریموت اندیکاتور در قالب یک مدار پیوسته به پنل اعلام حریق متصل می‌شوند و هر منطقه توسط یک مدار پیوسته ساختمان را تحت پوشش قرار می‌دهد. تابلو کنترل مرکزی متعارف می‌تواند چندین مدار را پشتیبانی کند. در سیستم‌های اعلام حریق کانونشنال هر پنل اعلام حریق می‌تواند تعداد محدود 2، 4، 8 ،12 و 16 زون داشته باشد.

هر پنل اعلام حریق باید حداقل دارای 2 مدار باشد تا بتوان کابل کشی تجهیزات کشف و اعلام حریق را در سیستم اعلام حریق متعارف به پنل کنترل اعلام حریق به صورت شاخه‌ای و یا همان شعاعی انجام داد. به این صورت که دو رشته سیم برای هر مدار از کنترل پنل مرکزی خارج و پس از گذر از تجهیزات کشف و اعلام حریق (شستی، دتکتور و آژیر) در یک زون پایان یابد. به دلیل باز بودن انتهای مدار مطابق دستورالعمل‌های کارخانه سازنده، برای بازگشت جریان از یک قطب به قطب دیگر در انتهای خط مدار بایستی از یک المان (خازن، دیود و مقاومت) استفاده شود. در نقشه‌ها معمولاً عنصر انتهای خط را با EOL نمایش می‌دهند.

کلیه تجهیزات مورد استفاده در سیستم‌های اعلام حریق متعارف یا کانونشنال می‌بایست از نوع متعارف باشند. بسته به ویژگی‌های پنل اعلام حریق در هر مدار، می‌توان تعداد محدودی آشکارساز اعلام حریق و تعداد بی شماری شستی در آن قرار داد. حداکثر 32 دتکتور در هر زون (منطقه) متعارف قابل قرار دادن است.

در سیستم اعلام حریق متعارف پنل‌های سیستم متعارف نمی‌توانند اطلاعات دقیقی از مکان آتش سوزی، زمان آتش‌سوزی و … ارائه دهند و تشخیص خطر و یا آتش سوزی به وسیله زون (منطقه) مشخص می‌شود. با توجه به استانداردها مساحت هر زون یا منطقه نباید از 2000 متر مربع تجاوز کند، همچنین مسافتی که یک شخص در یک زون طی می‌کند تا به مکان کشف حریق برسد نباید از 60 متر بیشتر شود.

دتکتور ها و شستی‌های مورد استفاده در سیستم اعلام حریق متعارف در حالت عادی غیرفعال هستند، زمانی که دتکتور و شستی فعال می‌شوند مدار بسته می‌شود. این تجهیزات دارای عملکرد رله گونه هستند و با توجه به میزان حساسیت از پیش تعیین شده توسط کارخانه سازنده، در دو حالت عادی و هشدار قرار می‌گیرند. لازم به ذکر است که میزان حساسیت تعیین شده قابل تغییر نیست.

سیستم‌های اعلام حریق متعارف به دو نوع آژیر مستقل (زونال) و عمومی (جنرال) تقسیم می‌شوند. در نوع آژیر مستقل به ازای هر یک زون یک خط آژیر وجود دارد و در نوع آژیر عمومی برای تمامی زون ها یک خط آژیر موجود می‌باشد. آژیر مستقل برای پروژه‌های بزرگ و آژیر جنرال برای پروژه‌های کوچک کاربرد دارد. زیرا در صورت بروز حریق در نوع جنرال تمامی آژیرها در تمامی طبقات فعال می‌شوند. اما با توجه به اینکه در ساختمان‌های بزرگ نیاز به تخلیه مرحله‌ای است، استفاده از سیستم اعلام حریق متعارف نوع جنرال پیشنهاد نمی‌شود. همچنین در سیستم‌های متعارف می‌بایست حداقل دو خط مدار خروجی آژیر موجود باشد تا در صورت بروز خطا برای یک مدار، مدار دیگری بتواند به درستی عمل کند.

نحوه عملکرد سیستم اعلام حریق متعارف:

عملکرد سیستم اعلام حریق متعارف با افزایش و کاهش میزان جریان عبوری از مدار سازگار است. به طور معمول دتکتورها و یا همان آشکارساز جریان بسیار کمی را از خود عبور می‌دهند. اما در حالت هشدار و یا حریق جریان عبوری از مدار افزایش می‌یابد. به عبارت دیگر افزایش جریان عبوری از مدار نشان دهنده‌ی آتش سوزی است.

چهار حالتی که سیستم اعلام حریق متعارف در آن قرار می‌گیرد:

حالت باز: جریان قطع و یا بسیار کم است. در این حالت مدار باز است، یعنی کابل بین تجهیزات پاره شده و یا کابل یک تجهیز باز است. در این حالت چراغ زرد رنگ (Fault) روشن می‌شود.

حالت عادی:  شرایط نرمال بوده و جریان در حالت معمول است.

حالت هشدار: جریان مدار افزایش یافته و چراغ قرمز رنگ (Fire) روشن می‌شود.

حالت اتصال کوتاه: جریان مدار بیش از حد و به صورت غیرعادی افزایش یافته است. یعنی سیم مثبت و منفی در یک نقطه به هم اتصال پیدا کرده و در این حالت چراغ زرد رنگ (Fault) روشن می‌شود.

در داخل شستی‌ها یک مقاومت 470 یا 680 اهم با سوئیچ موازی شده است، که در حالت هشدار مقدار جریان را محدود می‌­کند. این مقاومت سبب ایجاد تفاوت بین حالت هشدار و اتصال کوتاه در کنترل پنل مرکزی می­‌شود. برای تشخیص قطع شدگی و یا مدار باز آژیرها که باید در هر سیستم حداقل دو مدار از آن‌ها وجود داشته باشد، باید از مقاومت مناسب انتهای خط استفاده شود.

مزایای سیستم اعلام حریق متعارف:

• نصب و راه اندازی در پروژه‌های کوچک سریع، ارزان، راحت و مقرون به صرفه است.
• عیب یابی آسان و سریع

معایب سیستم اعلان حریق متعارف:

• توانایی ارائه اطلاعات دقیق را ندارند.
• در پروژه‌های بزرگ نیاز به سیم کشی پیچیده و هزینه نسبت به سیستم‌های آدرس پذیر رقابتی نمی‌باشد.